भक्तपुर, कार्तिक १८
मध्यपुर थिमि–९ टिगनीका स्थानीय बासिन्दाले ऐतिहासिक एवम् पुरातात्विक महत्वको निलबाराही मन्दिर वरपरको भू–क्षय तथा पहिरो नियन्त्रण सम्बन्धी योजना यथाशिघ्र कार्यान्वयन माग गर्दै मंगलवार नगरपालिका कार्यालयमा धर्ना दिएका छन ।
वडाअध्यक्ष सानुकाजी राजबहाक, स्थानीय अग्रज रमेश राजबहाक लगायतको नेतृत्वमा स्थानीयहरुको समूह टिगनीदेखी र्यालीका साथ नगरपालिका कार्यालय पुगेर धर्ना दिएको हो । उनीहरुले स्थानीय करिव ४ सय जनाको हस्ताक्षरसहित ज्ञापनपत्र समेत बुझाएका छन ।
धर्नालाई सम्बोधन गर्दै ईं. दिलिप गसीले काठमाण्डौं उपत्यका विकास प्राधिकरणले तयार गरेको योजनामा पटक पटक छलफल गरी आवश्यक परिमार्जन समेत भइसकेकोले उक्त योजना कार्यान्वयन गर्न अब ढिलाई गर्न नहुने बताउनुभयो ।
उहाँले निलबाराहीमा सरोकार समितिले धेरै राम्रो काम गरेको बताउनुभयो । उहाँले श्रमदानको नाममा अहमता निकाल्न नहुनेमा जोड दिँदैं श्रमदानलाई सुरक्षित अवतरण गरी नगरपालिकाको योजना कार्यान्वयन गर्न दिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले निलबाराहीको नाममा आफ्नो नाम बदनाम नगर्न समेत आग्रह समेत गर्नुभयो ।
स्थानीय अगुवा रमेश राजबहाकले निलबाराही मन्दिरको मौलिकता जोगाउँदैं त्यहाँको भू–क्षय र पहिरो रोकथाम सम्बन्धी योजना कार्यान्वयन गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले निलबाराही क्षेत्रमा विनियोजन गरिएको बजेट कुनैपनि हालतमा फिर्ता हुन नहुने भन्दै बजेट फिर्ता गए आमरण अनसन सम्मको आन्दोलन गर्ने चेतावनी दिनुभयो ।
गायक तथा समाजसेवी हरीसुन्दर लाखेले निलबाराहीको बजेट कार्यान्वयन भएन भने स्थानीय जनताले नगरपालिका भनेको नगरपालिकाको कार्यालय र वडाको भवन मात्र रहेछ भनी बुझ्ने बताउनुभयो ।
ज्ञापनपत्र बुझ्ने क्रममा मध्यपुर थिमि नगरपालिकाका उपप्रमुख विजयकृष्ण श्रेष्ठले निलबाराहीमा भएको श्रमदानमा अप्रत्यक्षरुपमा सहकार्य गरेको विषय सरोकार समिति पदाधिकारीहरुले सार्वजनिक नगरेको भन्दै गुनासो गर्नुभयो ।
उहाँले निलबाराही मन्दिरको योजना कार्यान्वयनको विषयलाई जित हारको विषय बनाउन नहुनेमा जोड दिनुभयो । योजनाको डिपिआर बनाउन र डिजाइन बनाउन प्राविधिकहरुले महिनौ लगाएर स्थलगतरुपमा काम गरेर माटो परीक्षणलगतायका काम गरेको तथ्यलाई बंग्याएर केही अभियन्ताले भ्रम सिर्जना गरेको आरोप समेत लगाउनुभयो ।
नगरपालिकाका प्रमुख सुरेन्द्र श्रेष्ठ निलबाराही मन्दिर संरक्षणका लागि विनियोजित बजेट कुनै पनि हालतमा फिर्ता नहुने प्रतिवद्धता व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले निक्कै ठूलो मेहनतले निलबाराहीमा २३ करोड रुपैंया बजेट सुनिश्चित गराउन सफल भएको बताउँदैं उक्त योजना कार्यान्वयन हुनेमा स्थानीयलाई आश्वस्त पार्नुभयो ।
उहाँले निलबाराही मन्दिर संरक्षणको योजना कार्यान्वयन गर्न अवरोध गर्नेलाई कानून बमोजिम कारवाहीको बाटोमा जाने चेतावनी समेत दिनुभयो । उहाँले निकट भविष्यमा नै निलबाराहीको लागि अर्को योजनाको ठेक्का लाग्ने जानकारी गराउँदैं टिगनीका स्थानीयको जस्तै पुरै मध्यपुर थिमिका जनताको साथ सहयोगको अपेक्षा राख्नुभयो ।
उहाँले आवश्यक सामग्री नगरपालिकाले नै सहयोग गरेर निलबाराहीमा श्रमदान शुरु भएको स्मरण गराउँदैं निलबाराहीमा माटो ल्याउन चाँगुनारायण नगरपालिकासँग समन्वय गरीदिएको बताउनुभयो ।
स्थानीय पञ्चलाल राजबहाकले स्थानीय सरोकार समिति, नगरपालिका, सरकारी निकाय र स्थानीय बासिन्दा सबै एकआपसमा हातेमालो गरेर योजना कार्यान्वयन गर्नुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले निलबाराही संरक्षणको योजना कार्यान्वयन गर्ने सवालमा परिवार भित्रै फुट आउन थालेको भन्दै यस्तो हुन अत्यन्त गलत भएको बताउनुभयो ।
अभियन्ता सुरेश श्रेष्ठले एक जना व्यक्तिको जिद्धीले निलबाराही मन्दिरमा भइरहेको श्रमदान अभियान धरापमा परेको र सरकारले विनियोजन गरेको बजेट फिर्ता जाने परिस्थिती बनेको भन्दै बजेट कुनैपनि हालतमा फिर्ता हुन नहुने बताउनुभयो ।
मध्यपुर थिमि नगरपालिका वडा नं. ९ का वडाअध्यक्ष सानुकाजी राजबहाकले वडाका करिव ३ सय जनाले निलबाराहीको योजना छिटो सञ्चालन गर्न माग गर्दै निवेदन दिएकोले नगरपालिकामा दवाब दिनु परेको बताउनुभयो ।
उहाँले निलबाराहीको योजना बारे सूचना दिएन भन्नेहरुले योजनाको सूचनापाटी जलाएर सूचनाको हकको बर्खिलापको काम गरेको आरोप लगाउनुभयो ।
काठमाण्डौं उपत्यकाको चार प्रमुख बाराही मध्येको एक निलबाराही मन्दिर २ हजार ५ सय वर्ष पुरानो मानिएको छ । धार्मिक दृष्टिले अत्यन्त महत्वपूर्ण निलबाराही मन्दिर भू–क्षय र पहिरोका कारण जोखिममा परेको छ ।
मन्दिरको संरक्षणका लागि विभिन्न समयमा दर्जनौ साना ठूला योजना कार्यान्वयन भएपनि मन्दिर वरपरको भू–क्षय र पहिरो नियन्त्रण हुन नसकेपछि नगरपालिकाको वर्तमान नेतृत्वले दिर्घकालिन योजना निर्माण गरी कार्यान्वयन गर्ने जमर्को गरेको हो । सोही बमोजिम शहरी विकास मन्त्रालय र काठमाण्डौं उपत्यका विकास प्राधिकरणबाट क्रमागतरुपमा २३ करोडको बजेट सुनिश्चित गर्न सफल भएको हो ।
सोही बजेट कार्यान्वयनका लागि तयार भएको योजना सञ्चालनको क्रममा केही अभियन्ता र स्थानीय सरोकार समितिको नाममा विभिन्न बहानामा अवरोध गरेपछि योजना कार्यान्वयनमा ढिलाई भइरहेको नगरपालिकाका प्रमुख सुरेन्द्र श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
