लुम्बिनी, फागुन २० गते ।
भगवान बुद्ध जन्मभूमि लुम्बिनीको मायादेवी मन्दिर परिसरमा आज नेपालका कुलपुत्रहरुको “५०० बृहत श्रामणेर प्रव्रज्या” समारोह सुसम्पन्न भएको छ । अखिल नेपाल भिक्षु महासंघ र थाई धर्मदूत इण्डिया–नेपालको संयुक्त आयोजनामा नेपालका संघनायक भिक्षु बोधिसेन महास्थविर र थाई भिक्षु संघका प्रमुख फ्रा प्रोमसेनावडीको उपाध्यायात्वमा सो समारोह सुम्पन्न भएको हो ।
उक्त समारोहमा कुलपुत्र धम्मदायादहरुले भिक्षु संघमा श्रामणेर प्रव्रज्याको याचना पाठ गरेपछि फ्रा प्रोमसेनावडीले धम्मदायादहरुलाई दश शील प्रदान गर्नुभई औपचारिक रुपमा श्रामणेर भावमा प्रव्रजित गर्नुभयो । यसअघि उनीहरुले चीवर प्राप्तीका लागि गरेको याचनापछि उहाँका साथै नेपालका संघनायक भिक्षु बोधिसेन महास्थविर, वाट थाई लुम्बिनीका भिक्षु फ्रा सुपोत कित्तिवन्नो, अखिल नेपाल भिक्षु महासंघका अध्यक्ष भिक्षु धम्मसोभन महास्थविर, उपाध्यक्ष भिक्षु शीलभद्र महास्थविर लगायतका भिक्षुहरुले उनीहरुलाई चीवर प्रदान गुर्नभएको थियो ।
उक्त अवसरमा फ्रा प्रोमसेनावडीले आमाको गर्भबाट जन्म लिएकाहरु भगवान बुद्ध जन्मनु भएको स्थलमा प्रव्रजित भावमा अर्को जन्म भएको छ, ब्रह्मचर्या पालन गरी शुद्ध जीवनलाई धारण गरी शुद्ध जीवन बिताउनु नै प्रव्रजित हुनुको मुख्य उद्देश्य भएको ओवाद दिनुभयो ।
प्रव्रज्या समारोहलाई सम्बोधन गर्नुहुँदै नेपालका लागि थाइल्याण्डका राजदूत सुवापोङ सिरिसोर्नले बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीमा बुद्धको उपदेशलाई ग्रहण गर्न पाउनु ठूलो अवसर भएकोले थाईल्याण्डले सहकार्य गर्न सधै तयार रहेको बताउनुभयो । उहाँले शान्तिका लागि बुद्धको शिक्षा उपयोगी रहेको बताउनुभयो ।
प्रव्रज्या समारोहमा लुम्बिनी विकास कोषका उपाध्यक्ष डा. ल्हारक्याल लामा (खेन्पो छिमे)ले बुद्धजन्मस्थल लुम्बिनीमा बुद्धको शिक्षालाई छोटो अवधिका लागि भएपनि व्यवहारमा लागू गर्ने कार्यक्रम महत्वपूर्ण रहेको बताउनुभयो ।
यसैगरी अखिल नेपाल भिक्षु महासंघका सचिव भिक्षु निग्रोध महास्थविरले बुद्धजन्मस्थल लुम्बिनीमा बुद्धको शिक्षालाई व्यवहारमा लागु गराउनका लागि भिक्षु, लामा, गुरुहरुको आवश्यकता पर्ने बताउनुहुँदै त्यसैका लागि प्रव्रज्या कार्यक्रम राखिएको बताउनुभयो । उहाँले बुद्धजन्मभूमि लुम्बिनीमा भएको ५ सय जनाको प्रव्रज्याले बुद्धको उपदेशलाई विश्वभर फैलाउनसमेत सहयोग गर्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।
आगामी चैत ३ गते सम्मका दिनहरुमा अल्पकालीन नव श्रामणेरहरूले पहेलो चीवर पहिरी बुद्ध धर्मका १० वटा शील (नियमहरू) पालना गरी आफूलाई बाह्य मात्र नभई आन्तरिक रुपमा पनि रुपान्तरण गर्नेछन् ।
फागुन १४ गतेदेखि शुरु भएको प्रव्रज्यामा १५ गते ललितपुरस्थित अक्षेश्वर महाविहारमा केश छेदन गरेका थिए भने १६ गते ललितपुरको नागबहालमा भिक्षुसंघ तथा आमाबुबासँग क्षमायाचना गरी त्रिचीवर प्राप्त गरेर मंगलबजार हुँदै पुल्चोकसम्म नगरपरिक्रमा गरेका थिए । मंगलबार पहेलो चीवर लगाउन योग्य भएका श्रामणेरहरुले आफूहरुले पहेलो चिवरण ग्रहण गर्न पाउदा निकै खुशी लागेको बताएका छन् । नवश्रामणेरहरुलाई प्रव्रजित अवधिभर बुद्ध शीक्षा, शील, विनिय तथा UG-5 (universal goodness) सिकाइनुका साथै धर्मदेशना र दैनिक ध्यान गराईने आयोजकले जनाएको छ ।
कार्यक्रमको शुरुवातमा धम्मदायादहरु लगायत नेपाली तथा थाई उपासकउपासिकाहरुले मायादेवी मन्दिर परिसरमा शोभायात्रा गरी तीनपटक परिक्रमा गरेका थिए ।
समारोहमा लुम्बिनी विकास कोषका सदस्य सचिव सानुराजा शाक्य, प्रव्रज्या सामाजिक नेपालका अध्यक्ष भिक्षु बोधिज्ञान महास्थविर लगायत अ.ने.भि. महासंघका पदाधिकारीहरु, लुम्बिनी विश्वविद्यालयका उपकुलपति डा. सवर्णलाल बज्राचार्य, प्र. सा. नेपालका उपाध्यक्ष राजेश शाक्य, अन्तर्राष्ट्रिय तिपिटक च्यान्टिंग काउन्सिलका वाङ्गमो दिक्सीका साथै थाई र नेपालका उपासकउपासिकाहरुको उपस्थिति रहेको थियो ।
सन् २०११ मा एक हजार जना, २०१५ मा एक हजार ११२ जना, सन् २०१९ मा एक हजार ११९ जना, सन् २०२३ मा ५०० जना र सन् २०२४ मा १२५० जनालाई प्रव्रज्या गराइएको थियो ।
प्रबज्या सामाजिक नेपालको व्यवस्थापनमा शुभारम्भ भएको प्रव्रज्या कार्यक्रम अन्तर्गत विहीबार लुम्बिनीको अन्तर्राष्ट्रिय सभा तथा ध्यान गृहमा भिक्षाटन, फागुन २४ गते लुम्बिनी उद्यानमा नेपालको झण्डा मुनि दीप प्रज्वलन, चैत २ गते रामग्राम, बुटवल तथा भैरहवाको लुम्बिनी गेटमा धम्मयात्रा, चैत ३ गते प्रमाणपत्र वितरण, चैत ४ र ५ गते आ–आफ्नो गृहनगरमा भिक्षाटन गर्ने कार्यक्रम रहेको छ ।
