भक्तपुर, मंसिर ४
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले नेपाल संवतलाई नेपालको मौलिक र राष्ट्रिय संवत भएको बताउनुभएको छ । समाज सुधारक शंखधर साख्वाःलाई राष्ट्रिय विभूति घोषणा गरिएको २५ वर्ष पुगेको अवसरमा मंगलवार राष्ट्रपति भवनमा आयोजित शंखधर दिवस विशेष समारोहमा राष्ट्रपति पौडेलले नेपाल संवत ऐतिहासिककालदेखि नै नेपाली जनताको धार्मिक, सांस्कृतिक र सामाजिक जीवनसँग समीप रहेको संवत भएकोले यो देशको राष्ट्रिय र मौलिक संवत् भएको बताउनुभएको हो ।
बागमती प्रदेशको संस्कृति, पर्यटन र सहकारी मन्त्रालयको आयोजना र राष्ट्रिय विभुति शंखधर साख्वा प्रतिष्ठान थिमिको संयोजनमा आयोजित उक्त कार्यक्रममा राष्ट्रपति पौडेलले आफ्नै देशको नामबाट स्थापित विश्वको एउटै मात्र संवत् भएकाले नेपाल संवत् सम्पूर्ण नेपाली जनताको गौरवमय राष्ट्रिय सम्पदा समेत भएको बताउनुभयो ।
राष्ट्रपति पौडेलले भन्नुभयो, “बहुभाषिक, बहुसांस्कृतिक, बहुजातीय मुलुक नेपालको सांस्कृतिक विविधतालाई एकताको सूत्रमा अक्षुण्ण राख्न नेपाल संवतको भूमिका महत्वपूर्ण रहेको छ भन्ने मलाई लाग्दछ ।”
राष्ट्रपति पौडेलले शंखधर साख्वाःले आफूले आर्जन गरेको निजी सम्पत्तिलाई समाजका गरिब एवं उत्पीडित समुदायको हितमा प्रयोग गर्नु विश्वका लागि पनि एक उदाहरणीय कार्य भएको बताउँदै उक्त लोककल्याणकारी कार्य तत्कालीन नेपाली समाजका लागि आफैमा एक क्रान्तिकारी कदम भएको उल्लेख गर्नुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, ‘‘उहाँको उक्त ऐतिहासिक कार्य लोककल्याणकारी समाज निर्माणको दिशामा अघि बढ्नका लागि आजका दिन पनि हामी सबैका लागि प्रेरणादायी रहँदै आएको छ । राष्ट्रपति पौडेलले मुलुकको पहिचान र राष्ट्रिय जनजीवनसँग यति लामो समय समीप रहँदै आएको नेपाल संवत्को आरम्भ गर्नुहुने व्यक्तित्व श्री शंखधर साख्वाः लोककल्याण एवं परोपकारी भावनाका एक शिखर पुरुष हुनुहुन्छ । नेपाल संवत् स्थापनाको ऐतिहासिक सन्दर्भसँग सम्बन्धित उहाँको कर्मगाथा आफैमा गरिमामयी रहेको पाइन्छ ।’’
साख्वाःको योगदानको स्मरणले सबैलाई सामाजिक सेवामा लाग्ने प्रेरित गर्ने पनि राष्ट्रपति पौडेलको भनाई रहेको छ । उहाँले नेपाल संवतको प्रयोगलाई व्यापक बनाउनुपर्ने खाँचो औँल्याउनुभयो ।
सो अवसरमा वाग्मती प्रदेश प्रमुख दीपकप्रसाद देवकोटाले शंखधर साख्वाःले १ हजार १ सय ४५ वर्ष अघि नेपाल संवत् चलाउनु अघि गरिब किसान, मजदुरको ऋण तिर्ने साख्वा साँचो अर्थमा समाज सुधारक रहेको बताउनुभयो । उहाँले विविधता बोकेको नेपालमा नेपाल संवत् इतिहासकै गौरवपूर्ण संवत रहेको बताउँदैं नेपाल संवतलाई राष्ट्रिय मान्यता दिन र शंखधर साख्वाःलाई राष्ट्रिय विभूति घोषणा गर्ने अभियान चलाउन सबै अभियन्ताप्रति आभार प्रकट गर्नुभयो ।
वाग्मती प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री बहादुरसिंह लामाले राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाःको योगदानलाई फैलाउन सरकारले चालू आर्थिक वर्षमा विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गर्न बताउँदैं चालू आर्थिक वर्षमा मध्यपुर शंखधर पार्क र प्रतिष्ठानको लागि ४० लाख, रामघाटमा शंखधरको सालिक निर्माणको लागि २० लाख र हेटौडामा शंखधर पार्कको लागि ७५ लाख रुपैयाँ विनियोजित गरेको जानकारी दिनुभयो । उहाँले बागमती प्रदेशभित्र अमूर्त संस्कृति, सम्पदाको संरक्षण र प्रवद्र्धन, नेपाल भाषा र तामाङ भाषाको विकासको लागि सरकारप्रतिबद्ध रहेको बताउनुभयो ।
वागमती प्रदेशका संस्कृति, पर्यटन तथा सहकारी मन्त्री विमल ठकुरीले राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाःको योगदानलाई फराकिलो बनाउनुपर्ने खाँचो औंल्याउनुभयो । साख्वाःले काठमाण्डौंका जनताको ऋणमोचन गरी नेपाल संवत् प्रचलनमा ल्याएको इतिहासको स्मरण गर्दै मन्त्री ठकुरीले भन्नुभयो, “सामाजिक न्यायको इतिहासमा अविस्मरणीय साख्वाःको योगदानलाई फराकिलो बनाउन उहाँको नाउँमा राष्ट्रिय गौरवको आयोजना र विभिन्न परियोजना सञ्चालन गर्नुपर्दछ ।
वागमती प्रदेश सरकारले साख्वाःको देनलाई व्यापक बनाउने विभिन्न नीति तथा योजना ल्याउने पनि मन्त्री ठकुरीले उद्घोष गर्नुभयो । सामाजिक समानता र एकताको लागि साख्वाःले पुर्याउनुभएको योगदानको स्मरणले सबैलाई सामाजिक सेवा लाग्न उत्प्रेरित गर्ने पनि मन्त्री ठकुरीको विश्वास रहेको छ ।
प्रतिष्ठानका अध्यक्ष ज्ञानराम श्रेष्ठले शंखधर दिवस तथा नेपाल संवत् नयाँ वर्प मनाउने कार्य तीन वटै सरकारले गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । शंखधरको योगदान फैलाउने कार्यले मानिसमा सामाजिक भावना बृद्धि गर्ने र नेपाल संवतले राष्ट्रियता बृद्धि गर्ने बताउँदै अध्यक्ष श्रेष्ठले यस कार्यमा संघ, प्रदेश र स्थानीय सरकारले अग्रसरता देखाउनुपर्ने खाँचो औँल्याउनुभयो ।
सो अवसरमा नेपाल संवत र शंखधर साख्वाको बारेमा जनचेतना जनाउने र उनको योगदानको कदर गर्दै साख्वाको प्रचार प्रसारमा सहकार्य गरेकोमा काठमाण्डौं महानगरपालिका, ललितपुर महानगरपालिका र मध्यपुर थिमि नगरपालिकालाई राष्ट्रपति पौडेलले विशेष सम्मान गर्नुभएको थियो
